Como estas ne demek?
Como estas anlamı "Nasılsın?"
Benzer ifadeler :
Que pasa?
(Naber?)
Como va?
(Nasıl gidiyor?)
Como va tu dia?
(Günün nasıl geçiyor?)
İspanyolca como estas ne demek, nasıl cevap verilir
Como estas? (nasılsın) sorusuna cevap vermek için "buena" ya da "bueno" (iyi) diyebilirsiniz.
Eğer kadınsanız "buena", erkekseniz "bueno" kullanmanız gerekir.
Türkçemizde isim ya da sıfat türünden kelimeler için herhangi bir cinsiyet ayrıştırması yapmıyoruz ama İspanyolca'da isim ve sıfat türünden kelimeler cinsiyetlere göre ayrılırlar.
İspanyolca como estas ne demek
Como ne demek?
"Como estas?" cümlesinde "como", "nasıl" anlamına gelen bir soru kelimesidir.
"Como" soru kelimesini kullanarak bir insana nasıl olduğunu ya da herhangi birşeyin nasıl olduğunu sorabilirsiniz.
Mesela; "como estas?" cümlesinde 2. tekil şahsa nasıl olduğu sorulmaktadır.
Estas ne demek?
"Estas", "olmak" anlamına gelen bir yardımcı fiildir.
"Estas", "estar" fiilinin geniş zamanda 2. tekil şahsa göre çekimlenmiş halidir.
Bakınız aşağıdaki tabloda "estar" fiilinin geniş zamanda, şahıslara göre çekimlenmiş halini görebilirsiniz.
“estar” (olmak) fiili
Geniş Zaman çekimleri
şahıslar
çekimler
tu
estoy
yo
estas
el & ella
esta
vosotros
estamos
nosotros
estais
ellos & ellas
estan
Tabloda da gördüğünüz gibi "estas", 2. tekil şahıs zamirinin geniş zamanda çekimlenmiş halidir.
Peki bu çekimleme neden yapılıyor? Yani "estar" fiili neden "estas" oluyor?
Aslında cevap çok basit. Biz bir insana "nasılsın?" diye sorarken, genel olarak nasıl olduğunu soruyoruz. İşte bu yüzden geniş zaman diliminde sormak en doğrusudur.
Eğer şu an nasıl olduğunu sormak isteseydik, bu durumda şimdiki zaman dilimini kullanmamız gerekirdi. Aynı şekilde geçmişte nasıl olduğunu soracak olsaydık, bu durumda soruyu geçmiş zaman diliminde sormamız gerekirdi.
"Como esta?" ne demek?
"como esta?" "naber, nasılsın, nasıl gidiyor?" anlamında kullanılan kalıp bir cümledir. Her gün görüştüğünüz birisi ile karşılaştığınız zaman bu kalıbı kullanabilirsiniz ama eğer özel olarak o şahsın genel sağlık durumunu sormak istiyorsanız bu durumda "como estas" şeklinde sormanız daha doğru olacaktır.
"como esta?" sorusu ile "como estas?" sorusu arasındaki fark, bizim Türkçemizdeki "naber?" ile "nasılsın?" soruları arasındaki fark gibidir.
İspanyolca artikeller isim türünden kelimeler ile birlikte kullanılan "el, la, los, las, un, una" kelimeleridir.
İspanyolcada isim türünden kelimeler erkek ve dişi cinsiyetlerine ayrılırlar.
Erkek cinsiyetine ait kelimeler “el, los, un”,
Kadın cinsiyetine ait kelimeler “ la, las, una” artikelleri ile birlikte kullanılır.
Örneğin "mujer" kelimesi kadın cinsiyetine ait bir kelimedir. Bu nedenle “la, las, una" artikelleri ile birlikte kullanılabilir.
Artikeller, ilgili oldukları kelimenin hemen önünde kullanılırlar.
Örneğin “la mujer, el coche, un libro”.
İspanyolca artikeller
Artikellerin Türkçe karşılıkları yoktur zaten önemli bu kelimelerin Türkçe karşılıklarından ziyade üstlenmiş oldukları görevlerdir.
İspanyolca artikeller ne işe yarar?
Artikeller, isim türünden bir kelimenin "herhangi mi yoksa bilinen, belli mi" olduğunu anlamamızı sağlar.
“el, la” artikelleri ve bu artikellerin çoğul versiyonları “los, las”; birlikte kullanıldıkları kelimenin temsil ettiği şeyin “bilinen, belirli” olduğunu bize ifade ederler. Bu sebepten dolayı birçok İspanyolca öğrenme kaynağında “el, la” artikelleri “belirli artikeller” ya da “tanımlayıcı artikeller” olarak ifade edilir.
Örnek:
la flor (çiçek)
Bu ifadede bahsi geçen flor (çiçek) herhangi, sıradan bir çiçek değil; belirli bir çiçektir. Yani bu ifadede kastedilen belirli bir çiçek var. Bu kastedilen çiçeğin hangi çiçek olduğunu ise o ifadeyi söyleyen kişi biliyor. O ifadeyi duyan kişi ise biliyor olabileceği gibi bilmiyor da olabilir.
“un, una” artiekelleri ise birlikte kullanıldıkları kelimenin temsil ettiği şeyin “herhangi, sıradan” olduğunu bize vurgular.
Örnek:
una flor (bir çiçek)
Bu ifadede ise herhangi bir çiçekten bahsediliyor. Yani belirli, özel bir çiçek değil. Evrende karşımıza çıkabilecek herhangi bir çiçek.
Şimdi bu örnekleri cümleler kurarak kıyaslayalım;
Dame la flor.
(Bana çiçeği ver.)
Bu cümlede istenen çiçek belirli bir çiçektir. Eğer bu cümleyi duyan kişi, söyleyen kişinin hangi çiçeği kastettiğini bilmiyorsa “hangi çiçek” diye soracaktır eğer kastettiği çiçeği biliyorsa da, o çiçeği verecektir. Mesela masanın üstünde duran ya da 5 metre ileride duran bir çiçeği kastediyor da olabilir.
Dame una flor.
(Bana bir çiçek ver.)
Bu cümlede istenen çiçek ise herhangi bir çiçektir. Bu cümleyi söyleyen kişiye hangi çiçeği verirseniz verin, onun için uygundur.
Un, una artikeli ile ilgili şu detayı da belirtmek isterim ki, çeviride kullandığımız “bir” kelimesi her ne kadar bize bir adet, sayı miktarı ifade etse de biz bu anlamdan ziyade “herhangi bir” anlamının ön planda olduğunu bilmeliyiz.
Çoğul ifadelerde “las, los” kullanıldığını söylemiştik. Birkaç örnek yapalım.
Estoy queriendo los coches.
(Arabaları istiyorum.)
Estoy mirando las mujeres.
(Kadınları görüyorum.)
Mira las flores.
(Çiçeklere bak.)
Gördüğünüz gibi “los, las” artikellerinin ilgili oldukları kelimeler çoğul haldeler. O kelimeler çoğul halde kullanıldıkları için artikeller de çoğul halde kullanılmaktadır.
İspanyolca artikeller çoğul halleri
Artikellerin ilgili oldukları kelime eğer çoğul hale getirilirse, bu durumda artikelleri de çoğul hale dönüşür.
Artikellerin çoğul halleri aşağıdaki gibidir;
el > los
la > las
un > unos
una > unas
Mesela "la mujer" kelimesini çoğul hale getirirsek, la > las olacaktır ve kelimeyi "las mujeres" şeklinde kullanmış oluruz.
İspanyolca zamanlar geçmiş, şimdiki, geniş, gelecek olmak üzere 4 tanedir. Geniş zaman dışında, diğer üç zaman diliminin altında alt zamanlar bulunmaktadır. Eğer alt zamanları da dahil edersek, zaman sayısı toplamda 11 olmaktadır.
ispanyolca zamanlar
Bu yazıda tüm bu zamanları olabildiğince açık anlaşılır bir şekilde ele alıyorum. Örnek cümleler de bulabilirsiniz.
1. Geniş Zaman (El Presente)
İspanyolca geniş zamanda cümle kurmak çok kolaydır. Bu sebepten dolayı, öğrenme aşamasında olanların bu zaman diliminde sıkça cümle kurmalarını öneriyorum.
- Sıklıkla yapılan, gerçekleşen eylemleri ifade etmek için.
- Hemen her gün, uzun vadede devamlı yapılan ve şu an hala yapılmakta olan eylemler.
Tom va a la escuela.
(Tom okula gider.)
Uso facebook.
(Facebook kullanırım.)
Yo suelo jugar juegos.
(Genelde oyun oynarım.)
Me gusta ver videos de YouTube.
(YouTube videolarını izlemeyi severim.)
Hablo con mis amigos en Facebook.
(Facebook'ta arkadaşlarımla konuşurum.)
Ella usa WhatsApp para llamarme.
(O, beni aramak için WhatsApp kullanır.)
Gördüğünüz gibi örnek cümlelerde eylemler geçmişte yapılmış, şu an yapılmakta ve büyük ihtimalle gelecekte de yapılmaya devam edilecek eylemler. İşte bu gibi, özellikle günlük rutin işler için geniş zaman kullanırız.
2. Şimdiki Zamanlar
Bu kategoride iki tane zaman bulunmaktadır. Birincisi şimdiki zaman, ikincisi ise şimdiki bitmiş zaman.
Kafanız karışmasın, bu iki zaman arasındaki fark çok basit. “şimdiki zaman” zaten bizim normalde sıklıkla kullandığımız zaman, “bitmiş” olan ise daha önce yapılmış ama şu an hala etkisi devam eden eylemler için kullanıyoruz.
a. Şimdiki Zaman
(El Presente Progresivo)
Şu an yapılmakta olan eylemi ifade etmek için kullanılır. (yapıyorum, ediyorum)
Escuchando musica.
(Müzik dinliyorum.)
b. Şimdiki Bitmiş Zaman
(Present Perfect)
- Geçmişte yapılmış ama şu an hala etkisi devam eden eylemler.
Ella ha vivido en esta ciudad.
(O, bu şehirde yaşamıştır.)
Bu şehirde yaşamış. Yani bitmiş bir eylem ama etkisi devam ediyor. Bu tarz cümlelerde amaç bir eylemin geçmişte olup bittiğini değil, o eylemin etkisinin devam ettiğini vurgulamaktır.
Estuve en el cargo esta mañana.
(Bu sabah ofisteydim.)
Bu örnek cümlede amaç, ofiste olduğunu belirtmek. Sabahleyin ofiste olduğu için, o zaman diliminde gerçekleşen pek çok gelişmeden muhtemelen haberdar olunduğu vurgulanmak isteniyor olabilir.
Te he enviado un mensaje en whatsapp.
(Sana whatsapp'tan bir mesaj gönderdim.)
Daha önce gönderilmiş bir mesajın hala okunmamış olması durumunda bu cümle kurulmuş olabilir.
3. Geçmiş Zamanlar
Geçmiş zamanları, geçmişte gerçekleştirilmiş olan eylemler için kullanırız ama eylemin durumuna ve vurgulamak istediğimiz duruma göre tercih edebileceğimiz farklı zaman seçenekleri bulunmaktadır. Bu farklı geçmiş zaman dilimlerini kısaca inceleyelim.
a. Basit Geçmiş
(Pretérito)
- Geçmişte yapılmış olan bir eylemi ifade etmek için, eylem bu zaman dilimine göre çekimlenir. Bu zaman diliminde kurulan cümlelerde “1 yıl önce, dün, geçen gün, 1 hafta önce” gibi ifadeler sıklıkla kullanılır.
Jugué
(oynadım)
Escuché musica.
(Müzik dinledim.)
b. Geçmişte Süreklilik
(Pasado Continuo)
Iba a la oficina
(Ofise gidiyordum.)
Iba a casa.
(Eve gidiyordum.)
Ella te estaba esperando.
(Seni bekliyordu.)
El autobús iba despacio.
(Otobüs yavaş yavaş gidiyordu.)
María estaba escuchando música.
(Maria müzik dinliyordu.)
c. Geçmişte Bitmiş Zaman
(yapmıştım, etmiştim)
- Geçmişte olan bir durumdan hemen önce olan başka bir durumu ifade etmek için kullanılır.
Había terminado de cocinar la cena cuando llegaron.
(Onlar geldiğinde ben akşam yemeğini pişirmeyi bitirmiştim.)
d. Imperfecto
- Geçmişte tekrar tekrar yapılan eylemi ifade etmek için kullanılır.
- Geçmişte alışkanlık haline gelmiş eylemler için.
Solía tomar té por las mañanas.
(Sabahları çay içerdim.)
e. Pluscuamperfecto
- Bir eylem olmadan önce olan bir eylemi ifade etmek için kullanılır.
Yo había ido al mercado antes de que tú llegaras.
(Sen gelmeden önce markete gitmiştim.)
4. Gelecek Zamanlar
İspanyolca gelecek zamanlar 3 tanedir. Yakın, gelecek ve gelecekte bitmiş olmak üzere üçe ayrılır.
a. Yakın Gelecek
(El Futuro Próximo)
"Yakın" olarak tanımlanan bu zaman dilimi birazdan, kısa bir süre içerisinde olacak olan eylemler için kullanılmaktadır.
- Birazdan ne olacak, hangi eylem gerçekleşecek?
Voy a salir
(Dışarı çıkacağım)
Bu cümleyi söyleyen kişi, "salir" (dışarı çıkmak) eylemini birazdan, kısa bir süre içerisinde gerçekleştireceğini ifade etmektedir.
b. Gelecek Zaman
(El Futuro)
Birazdan ya da kısa bir süre içerisinde değil, daha uzun vadede gerçekleştirilecek bir eylem ifade edilmektedir.
- Gelecekte gerçekleşecek eylemler.
Leeré este libro.
(Bu kitabı okuyacağım.)
Escucharé musica.
(müzik dinleyeceğim.)
c. Gelecekte Bitmiş Zaman
(El Futuro Perfecto)
(yapmış olacağım, etmiş olacağım)
- Gelecekte belirli bir zaman aralığında yapılmış olacak olan eylemleri ifade etmek için kullanılır.
Cuando vuelvas a casa, me habré ido.
(Sen eve geldiğin zaman, ben gitmiş olacağım.)
Habré escuchado música.
(müzik dinlemiş olacağım)
İspanyolca zamanları genel hatları ile ele almış olduk ancak her bir zaman dilimini daha ayrıntılı bir şekilde ele alacağız. Her bir zaman diliminin kendisine has özellikleri bulunmaktadır. Mesela şimdiki zaman diliminde cümle kurabilmek için "estar" fiilini yardımcı fiil olarak kullanmak gerekiyor ve ana fiile "-endo, -ando" eklerinden birisini eklemek gerekiyor. Hangi zaman diliminde cümle nasıl kurulur bunu detaylıca ele alacağız.
İspanyolca fiil çekimleri fiil türünden kelimelerin kişi ve zamanlara göre şekil değiştirmesi durumudur. Bu sayede o fiili kullanarak cümle kurmuş oluruz.
İspanyolca fiil çekimi Nasıl Yapılır?
İspanyolca fiil çekimi , özne (eylemi gerçekleştiren) ve zaman (eylemin gerçekleştirildiği zaman) dikkate alınarak yapılır.
Örneğin;
Özne 1. tekil şahıs olsun ve zaman geniş zaman olsun.
"escuchar" (dinlemek) fiilini 1. tekil şahsa göre, geniş zamanda çekimlediğimizde "escucho" (dinlerim) olur.
"escuchar" fiili, "escucho" şeklini aldı çünkü İspanyolcada geniş zamanda 1. tekil şahsa göre çekim yapılırken fiilin mastar eki (-ar, -er, -ir) kaldırılır ve "o" yazılır.
Bazı İspanyolca fiil çekimleri
İspanyolcada en çok kullanılan bazı fiiller ve bu fillerin çekimleri aşağıdaki gibidir.
Estar fiil çekimi
Estar fiil çekimi yapılırken, estar şekil olarak değişkenlik gösterir çünkü düzensiz bir fiildir. Mesela "visitar" (ziyaret etmek) fiili düzenli bir fiildir çünkü çekimlenirken "-ar" son eki kalkar; bu ek yerine, çekimlendiği şahsa ve zamana göre başka bir ek alır ama estar fiili öyle değildir.
Aşağıdaki örneklere bakalım, estar ne kadar değişiyor görelim.
Estoy feliz por ti.
(Senin adına mutluyum.)
Estas en casa.
(Evdesin.)
Ella esta en casa.
(O, evdedir.)
Yukarıdaki örnek cümlelerde, estar fiilinin geniş zamanda 1., 2. ve 3. tekil şahıslara göre çekimlendiğini görüyoruz.
1. tekil şahıs için epey değişiyor ama 2. ve 3. şahıslarda bir değişiklik yok; tıpkı diğer düzenli fiiller gibi kullanılmış.
Şimdiki zamanda fiiller kişiye göre değişmezler, tüm kişiler için tek bir şekil kullanılmaktadır. Bu yüzden şimdiki zaman diliminde ispanyolca fiil çekimleri tablosu sadece ando, iendo eklerini almış hallerini görürsünüz.
decir - diciendo
llorar- llorando
querer - queriendo
buscar - buscando
contrar - contrando
ver - viendo
encontrar - encontrando
llegar - llegando
beber - bebiendo
jugar - jugando
escuchar - escuchando
amar - amando
danzar - danzando
ver - viendo
dar - dando
İspanyolcada fiileri şimdiki zamana göre çekimlemek için “-ando, -endo” eklerini kullanırız. Bütün fiiller, bu ekler eklenerek şimdiki zamana göre çekimlenir.
Örnekler;
leer (okumak)
Estoy leyendo
(okuyorum)
Estas leyendo.
(okuyorsun)
Esta leyendo
(okuyor)
Gördüğünüz gibi “leer” (okumak) fiili “-endo” eki kullanılarak şimdiki zamanda kişilere göre çekimlenmiştir ve tüm kişiler için aynı şekilde kullanılmıştır.
Aynı şekilde “decir” (söylemek) fiili “-endo” ekini alır tüm şahıslar için “diciendo” şeklinde kullanılır.
İspanyolca düzenli fiil çekimleri (geniş zaman)
Düzenli fiiller, çekimlendikleri zaman bozulmayan, değişmeyen fiillerdir. Bu fiiller, çeşitli şahıslar için çeşitli zaman dilimlerinde kullanılmak için belirlenmiş ekleri alarak kolay bir şekilde çekimlenebilirler.
Bu ekler, geniş zamanda 1. 2. 3. tekil şahıslar için sırasıyla “o, es/as, a/o” şeklindedir.
İspanyolca düzensiz fiil çekimleri (geniş zaman)
ir: voy - vas - va
ser: soy - eres - es
estar: estoy - estas - esta
saber: sé - sabes - sabe
İspanyolca fiil çekimleri nasıl yapılır?
İspanyolca fiiller yalın (çekimlenmemiş, mastar) haldeyken " - ar, - er, - ir" son eklerinden birisi ile biterler.
Örnekler:
amar
escuchar
vivir
comprender
Fiiller bu şekilde yalın haldelerken zaman ya da şahıs bildirmezler. Zaman ve/veya şahıs bildirmeyen fiiller ise cümle ifade etmezler. Fiiller cümle ifade etmediğinde ise İspanyolca cümle kuramayız ve anlaşamayız. Dolayısıyla İspanyolca fiil çekimleri anlamlı bir cümle kurabilmemiz açısından önemli bir konudur.
İspanyolca fiil çekimleri
İspanyolca fiil çekimleri fiilin tipine göre değişmektedir. İspanyolcada fiiller düzenli ve düzensiz olmak üzere iki ana gruba ayrılırlar.
Düzenli fiillerde çekim yapma işlemi; fiilin sonundaki " - ar, - er, - ir" mastar ekinin kaldırılarak, bu ekin yerine ilgili şahıs ve zaman dikkate alınarak, doğru ekin yerleştirilmesi ile gerçekleştirilir.
Düzensiz fiillerde ise fiiller farklı zaman dilimlerinde çok farklı şekiller almaktadır. Bu nedenle düzensiz fiillerin çekimli hallerini tek tek öğrenmek gerekiyor.
İspanyolca fiil çekimleri fiilin tipine göre değişmektedir.
İspanyolcada fiiller düzenli ve düzensiz olmak üzere iki ana gruba ayrılırlar.
İspanyolca fiil çekimleri
Düzenli fiillerde çekim yapma işlemi; fiilin sonundaki "-ar, -er, -ir" mastar ekinin kaldırılarak, bu ekin yerine ilgili şahıs ve zaman dikkate alınarak, doğru ekin yerleştirilmesi ile gerçekleştirilir.
Düzensiz fiillerde ise fiiller farklı zaman dilimlerinde çok farklı şekiller almaktadır. Bu nedenle düzensiz fiillerin çekimli hallerini tek tek öğrenmek gerekiyor.
İspanyolca fiil çekimleri cümlenin öznesinin hangi şahsa ait olduğuna ve söz konusu fiilin hangi zaman diliminde ifade edilmek istenildiğine göre değişir. Bu yüzden dolayı bir fiili çekimleyebilmemiz için şahısları ve zamanları biliyor olmamız gerekir.
Bu sayede bir şahsın, bir eylemi hangi zaman diliminde gerçekleştirdiğini dikkate alarak, fiili en doğru bir şekilde çekimleyebiliriz.
Şahıslar 1., 2., 3. tekil ve 1., 2., 3. çoğul olmak üzere toplam 6 tanedir.
Zamanlar ise temel olarak Geniş, Şimdiki, Geçmiş, Gelecek olmak üzere 4 tanedir.
Örnek:
"escuchar" (dinlemek) fiilini geniş zamanda 1. tekil şahsa göre çekimleyelim.
1. "escuchar" fiilinin sonundaki "-ar" mastar eki kaldırılır. 2. kaldırdığımız mastar eki yerine 1. tekil şahsın geniş zamandaki çekim eki olan "o" eki yerleştirilir.
Sonuç olarak escuchar > escucho şekline dönüşmüş olur.
"eschuco", "escuchar" fiilinin geniş zamanda 1. tekil şahsa göre çekimlenmiş halidir.
escuchar : dinlemek
escucho : dinlerim
amar : sevmek
amo : severim (ya da seviyorum)
Sonuç olarak İspanyolca fiil çekimleri yapabilmek için hangi şahsın hangi zaman diliminde hangi eki alıyor olduğunu veya şeklini bilmeniz gerekir.
Unutmayın ki İspanyolca fiiller düzenli ve düzensiz olmak üzere ikiye ayrılır.
Düzenli fiiller değişmeden farklı zaman dilimlerine göre çekimlenebilse de, düzensizler ise her bir zaman dilimine göre farklı şekiller almaktadır.
Bu nedenden dolayı İspanyolca fiil çekimleri konusunda başarılı olabilmeniz için sadece fiillerin hangi zaman diliminde hangi şahıs için hangi zaman eklerini aldığını bilmeniz yeterli değildir. Aynı zamanda o fiilin düzenli mi yoksa düzensiz mi olduğunu da bilmeniz gerekir.
İspanyolca fiilleri ve fiil çekimlerini öğrenmenin en iyi yöntemi fazla aceleye getirmeden fiilleri tek tek öğrenmektir.
Mesela günde bir tane fiil öğrenmek ve o öğrenilen fiili farklı zaman dilimlerinde kullanacak şekilde cümleler kurmak gerçekten de en iyi öğrenme şeklidir.
İspanyolca düzensiz fiiller çekimlendiği zaman önemli ölçüde şekil değiştiren fiillerdir. Bu fiiller, farklı zaman dilimlerinde, o zaman diliminin gerektirdiği çekim durumuna göre farklı şekillere girerler.
İspanyolca düzensiz fiiller
İspanyolca düzensiz fiilleri liste halinde aşağıda görebilirsiniz ve eğer indirmek isterseniz “PDF olarak indir” butonuna tıklayabilirsiniz.
İspanyolca düzensiz fiiller liste pdf
İspanyolca düzensiz fiiller nedir?
Hareket ya da oluş ifade eden kelimelere fiil diyoruz. Örneğin "yazmak" kelimesi, bir hareket ifade ettiği için fiildir. Aynı şekilde, bu kelimenin İspanyolca karşılığı olan "escribir" kelimesi de fiildir.
Fiilleri, kullanarak cümleler kurabiliyoruz. Bunu yapabilmek için ise zaman ve şahıs belirlememiz gerekir. Sonrasında bu şahıs ve zamana göre fiili çekimleriz. Bu sayede cümlemizi kurmuş oluruz.
Tam da bu çekimleme aşamasında fiil şekil değiştirmeye başlar. İşte bu şekil değiştirme aşamasında fiiller düzenli ve düzensiz olmak üzere ikiye ayrılırlar.
Yani, fiiller çekimlenmediklerinde, mastar haldeyken Türkçede "-mek, -mak" son ekleriyle biterler. Örneğin "uçmak, dinlemek" gibi. İspanyolcada ise "-ar, -er, -ir" son eklerinden birisi ile biterler.
Fiiller, bu şekilde mastar haldeler iken düzenli - düzensiz farkı yoktur. Hepsi aynıdır ama, iş çekimlenmeye geldiğince, işte o zaman düzenli - düzensiz farkı ortaya çıkar. Çünkü bu farkın meydana çıkma sebebi, o fiilin çekimlenirken aldığı şekil ile alakalıdır.
İspanyolca düzensiz fiiller çekimlendikleri zaman, mastar hallerine kıyasla oranla daha fazla şekil değiştiren fiillerdir.
İspanyolca Düzensiz Fiiller ile Düzenli Fiiller Arasındaki Fark
İspanyolca düzensiz fiiller konusunun daha net anlaşılabilmesi adına bu fillerin, düzenli olanlar ile kıyaslanması, iyi bir yöntemdir.
Şimdi, iki tane fiili örnek olarak çekimleyelim. Bu fiillerimizden birisi "esperar" (ummak), diğeri "ir" (gitmek) şeklinde olsun.
Şimdi bu fiilleri, Geniş Zaman diliminde, 1. tekil şahsa göre çekimleyelim;
Espero (umarım)
Voy (giderim)
Gördüğünüz gibi;
esperar fiili espero,
ir fiili ise voy şekline dönüştü.
Burada "ir" (gitmek) fiili düzensiz bir fiildir çünkü mastar haline kıyasla oldukça değişti. Normalde bir fiili geniş zamanda 1. tekil şahsa göre çekimlediğimizde "-ar, -er, -ir" son eki kaldırıp, "-o" son eki getirilir. Tıpkı esperar fiilinde olduğu gibi ama "ir" fiilinde böyle birşey olmadı çünkü "ir", düzensiz bir fiil.
İspanyolca düzensiz fiiller, infinitiv (mastar) hallerine kıyasla önemli ölçülerde değişim gösterebilirler. Bu nedenle bu fiillerin değiştiği halleri de öğrenmemiz gerekiyor.
İspanyolca Düzensiz Fiiller Çekimleri
Şimdi, en çok kullanılan İspanyolca düzensiz fiilleri ele alalım ve bunları çekimleyelim.
1. Ser (olmak)
ser fiili, İspanyolca öğrenmek isteyen bir kişinin öğrenmesi gereken en temel fiillerden birisidir. Ser fiili oldukça önemli bir fiildir çünkü pek çok cümle tipini kurmamıza yardımcı olmaktadır.
Her ne kadar parantez içerisinde bu fiilin Türkçe karşılığını “olmak” şeklinde yazmış olsam da, kullanım bakımından bu fiil farklı anlamlarda da kullanılabilmekte ve farklı işlevlere de sahip olabilmektedir.
Kapsamlı bir fiil olduğundan dolayı, ser fiili ile ilgili farklı örnekler ele alacağız.
Soy bien
(İyiyim)
“soy” fiili bu örnek cümlede “olmak” anlamında kullanılmıştır ama Türkçe açıklamasında “olmak” kelimesini göremiyoruz. Bunun nedeni ise bu tarz bir kullanımda “-ım, -im” şeklinde çevrilmesidir.
“ser” fiili 1. tekil kişi (ben) için “soy” şeklini alırken, 2. tekil kişi için (sen) ise “eres” şeklini almaktadır.
Eres bien
(İyisin)
Gördüğünüz gibi "ser" (olmak) fiili 1. ve 2. tekil şahıslar için geniş zamanda ne kadar da çok değişim gösterdi. Düzensiz fiillerin mantığı bu değişim üzerinedir. Düzenli fiiller, kişilere göre çekimlendiklerinde çok fazla değişmezler ama düzensizlerde önemli ölçüde değişim olabilmektedir.
Ser ile ilgili birkaç örnek daha;
Soy una persona responsable.
(Ben sorumlu bir insanım.)
Eres una mujer muy hermosa.
(Çok güzel bir kadınsın.)
Ella es una buena mujer.
(O, güzel bir kadındır.)
Sonuç olarak “ser” fiili, kullanıldığı kişiye göre “soy, eres, es” şekillerine girmiştir. Bu cümleleri geniş zamanda kurduk. Diğer zaman dilimlerinde ser fiilinin farklı karşılıkları bulunmaktadır.
Mesela geçmiş zamanda kullanalım.
Ella era una buena mujer.
(O, güzel bir kadındı.)
El era rico.
(O, zengindi.)
Este auto era amarillo.
(Bu araba sarıydı.)
Gördüğünüz gibi 3. kişiler için “ser” fiili “era” şeklini almıştır.
2. Estar (olmak)
Ser ve estar fiilleri sıklıkla karşılaştırılmakta ve karıştırılmaktadır. Bunun sebebi ise, her iki fiilin aynı anlama ve kullanım şekillerine sahip olmasından kaynaklanır.
Her ne kadar ser ve estar fiilleri aynı anlama ve kullanım şekillerine sahip olsalar da, bazı alanlarda keskin kullanım farkları söz konusudur.
Sonuç olarak estar fiili de, İspanyolcada en çok kullanılan fiiller arasındadır. Bu nedenle, İspanyolca öğrenmek isteyen birisinin bu fiilin düzensiz bir fiil olduğunu ve çeşitli zamanlarda çeşitli şahıslar için oldukça farklı şekillere girdiğini bilmesi gerekir.
O halde birkaç örnek ile estar fiilinin ne kadar da değiştiğine bakalım.
Estoy aqui (buradayım)
Estas aqui (buradasın)
Ella esta en casa. (O, evdedir.)
Yukarıda geniş zaman diliminde 1. 2. ve 3. şahıslar için estar fiili çekimlenmiştir. Bu çekimin sırasıyla “estoy, estas, esta” şeklinde olduğunu görüyoruz. Yani çok da fazla değişim olmadığını görüyoruz. İşte bu yüzden ser fiiline ve daha birçok İspanyolca düzensiz fiillere kıyasla estar fiilini akılda tutmak ve öğrenmek çok daha kolay olmaktadır.
Dilerseniz bu fiilin geçmiş zaman hallerine de bakalım.
Estaba aquí. (buradaydım)
Estuviste aquí. (buradaydın)
Ella estuvo aquí. (buradaydı)
Geçmiş zamanda ise “estaba, estuviste, estuvo” şekillerini aldığını görüyoruz.
Sonuç olarak estar fiili geniş zamanda her ne kadar az değişikliğe uğramış olsa da, geçmiş zamanda ciddi değişikliğe uğramaktadır. Bu nedenle bu fiilin geçmiş zamandaki çekimlerinin öğrenimi biraz daha zorlayıcı olabilmektedir.
3. Haber
"haber" fiilinin Türkçede bir karşılığı yok. Çünkü bu fiil yardımcı fiil olarak kullanılmaktadır ancak diğer İspanyolca düzensiz fiiler gibi, bu fiil de çekimlenirken önemli ölçüde değişim gösterdiğinden "düzensiz fiiller" grubunda yer almaktadır.
He trabajado. (Çalıştım.)
Has trabajado. (Çalıştın.)
Ella ha trabajado. (Çalıştı.)
Haber fiilinin “He, Has, Ha” şeklinde çekimlendiğini görüyoruz. Söylediğim gibi; bu fiil yardımcı fiil olarak kullanıldığından ana fiile yardımcı olmuştur ve doğal olarak bu örnek cümlelerin Türkçe çevirilerinde de haber fiilini değil, ana fiil olan “trabajar” (çalışmak) fiilini görüyoruz.
4. Tener (sahip olmak)
tengo - tienes - tiene (geniş)
tuve - tenias - tenia (geçmiş)
Tengo un coche y un gato.
(Benim bir arabam ve kedim var.)
No tienes gato.
(Senin bir kedin yok.)
Ella tiene un coche.
(Onun bir arabası var.)
ve 1. çoğul şahıs için de bu cümleyi kuralım;
Tenemos un coche.
(Bir arabamız var.)
Nosotras teníamos un coche.
(Bir arabamız vardı.)
5. Poder (-ebilmek)
Poder, oldukça fazla kullanılan fiillerden birisidir. Gündelik hayatta oldukça fazla karşımıza çıkar. Bu nedenle sık sık tekrar etmenizde fayda var.
Bu fiil “-ebilmek” anlamında kullanılmaktadır. Bir eylemin yapılmasındaki yeterlilik durumunu ifade etmek amacıyla kullanılır. Bu nedenle yardımcı fiil olarak ve ana fiil ile birlikte kullanılır.
Puedo dormir sin ti.
(Sensiz uyuyabilirim.)
No pude existir sin ti.
(Sensiz uyuyamadım.)
Oldukça fazla değişiklik gösterse de, tekrar edildiğinde akılda tutması hiç de zor değildir. Bu fiili hem geniş hem de perfecto olarak ifade edilen zamanda çekimlemek istiyorum.
6. Hacer (yapmak)
Hago pastel.
(Kek yaparım.)
Hago el café.
(Kahve yaparım.)
Te estoy haciendo café.
(Sana kahve yapıyorum.)
Para hacer pastel, me levantaré temprano.
(Kek yapmak için erken kalkacağım.)
¿Hiciste este pastel para mí?
(Bu keki benim için mi yaptın?)
7. Ir (gitmek)
¿Puedes ir a casa esta noche?
(Bu gece eve gidebilir misin?)
Me voy a la cama a dormir.
(Uyumak için yatağa gidiyorum.)
"Ir" fiili en çok değişim gösteren fiillerden birisidir. İlk cümlede, yardımcı fiilin etkisiyle mastar halde kullanılmıştır ancak ikinci cümlede ise doğrudan, 1. tekil şahıs için kullanılmıştır.
Te vas a la cama a dormir.
(Uyumak için yatağa gidiyorsun.)
Bu cümlede ise "vas" şeklini almıştır.
8. Decir (söylemek)
digo - dices - dice
Yo te digo.
(Sana söylüyorum.)
Me dices.
(Bana söylüyorsun.)
Ella le dice a la maestra.
(O, öğretmene söylüyor.)
Geçmiş zamanda;
Dije que te amo.
(Sana, seni sevdiğimi söyledim.)
Perfecto geçmiş zamanda;
Ya lo he dicho antes.
(Sana daha önce söylemiştim.)
Diğer en çok kullanılan İspanyolca düzensiz fiiller;
Ver (izlemek, görmek)
Querer (istemek, ilgilenmek)
Saber (bilmek)
Llegar (varmak)
Creer (düşünmek, sanmak)
Encontrar (bulmak, tanışmak)
Venir (gelmek)
Pensar (düşünmek)
Conocer (tanışmak)
Sentir (hissetmek)
Volver (geri dönmek)
İspanyolca Düzensiz Fiiller Konu Özeti
İspanyolca fiiller, çekimlenirken aldıkları şekle göre, düzenli ve düzensiz olmak üzere iki gruba ayrılırlar.
İspanyolca düzensiz fiiller çekimlenirken önemli ölçüde şekil değiştiren fiillerdir. Düzenli fiiller ise çekimlendiklerinde değişmezler.
Örneğin; “estar” fiilini çekimleyelim.
Geniş zamanda 1. tekil şahsa göre çekimlediğimizde “estoy” olur.
Gördüğünüz gibi önemli ölçüde değişkenlik gösterdi. Bu sebepten dolayı “estar”, düzensiz fiiller grubunda yer almaktadır.
Başka bir örnek olarak “escuchar” (dinlemek) fiilini çekimleyelim.
Tıpkı bir önceki örnekte olduğu gibi, bu örnekte de, geniş zamanda 1. tekil şahsa göre çekim yapalım.
Buna göre “escuchar” fiili “escucho” olur.
Görüldüğü gibi fiil değişim göstermedi ve sonuna “-o” ekini alarak, gayet sorunsuz bir şekilde çekimlenmiş oldu. Bu sebepten dolayı, escuchar fiili düzenli fiiller grubundadır.
Fiili hangi zaman dilimine göre çekimlediğimiz önemli değildir. Herhangi bir zaman dilimine göre çekimleyebilirsiniz. Burada önemli olan şey ise, çekimlendiğinde önemli ölçüde şekil değiştiriyor olmasıdır.
İspanyolca düzensiz fiiller aynı zamanda genel olarak çekim kurallarına uymayan fiiller olarak da tanımlanabilir.
Yukarıda listelediğim İspanyolca düzensiz fiillerin hepsi aynı zamanda İspanyolca en çok kullanılan fiiller arasındadır. Bundan dolayı, bu fiilleri bilmeniz size büyük bir fayda sağlayacaktır.
Bu fiilleri öğrendiğinizde, pek çok günlük konuşmayı ve şarkı sözlerini de anlayabileceksiniz. Aynı zamanda sizler de pek çok cümle kurabileceksiniz.
Bu fiil listesinde dikkatinizi çekmek istediğim fiiller ise, aynı zamanda “yardımcı” olarak kullanılan yardımcı fiil görevini de üstlenebilen fiillerdir.
Yardımcı fiiller birçok cümle yapısını kurabilmemizi sağlar. Bu sebepten dolayı bu fiilleri bilmek, diğerlerini bilmeye kıyasla en az 2 kat daha önemlidir.
Bu yardımcı fiiller şunlardır; estar, ser, haber, tener, poder.
