27 Nisan 2019 Cumartesi

İspanyolca Fiil Çekimleri, Nasıl Çekimlenir? (Geniş, Geçmiş, Şimdiki, Gelecek)

İspanyolca fiil çekimleri fiil türünden kelimelerin kişi ve zamanlara göre şekil değiştirmesi durumudur. Bu sayede o fiili kullanarak cümle kurmuş oluruz.

İspanyolca fiil çekimi Nasıl Yapılır?

İspanyolca fiil çekimi , özne (eylemi gerçekleştiren) ve zaman (eylemin gerçekleştirildiği zaman) dikkate alınarak yapılır.

Örneğin;

Özne 1. tekil şahıs olsun ve zaman geniş zaman olsun.
"escuchar" (dinlemek) fiilini 1. tekil şahsa göre, geniş zamanda çekimlediğimizde "escucho" (dinlerim) olur.

"escuchar" fiili, "escucho" şeklini aldı çünkü İspanyolcada geniş zamanda 1. tekil şahsa göre çekim yapılırken fiilin mastar eki (-ar, -er, -ir) kaldırılır ve "o" yazılır.

Bazı İspanyolca fiil çekimleri

İspanyolcada en çok kullanılan bazı fiiller ve bu fillerin çekimleri aşağıdaki gibidir.

Estar fiil çekimi

Estar fiil çekimi yapılırken, estar şekil olarak değişkenlik gösterir çünkü düzensiz bir fiildir. Mesela "visitar" (ziyaret etmek) fiili düzenli bir fiildir çünkü çekimlenirken "-ar" son eki kalkar; bu ek yerine, çekimlendiği şahsa ve zamana göre başka bir ek alır ama estar fiili öyle değildir.

Aşağıdaki örneklere bakalım, estar ne kadar değişiyor görelim.

Estoy feliz por ti.
(Senin adına mutluyum.)

Estas en casa.
(Evdesin.)

Ella esta en casa.
(O, evdedir.)

Yukarıdaki örnek cümlelerde, estar fiilinin geniş zamanda 1., 2. ve 3. tekil şahıslara göre çekimlendiğini görüyoruz.

1. tekil şahıs için epey değişiyor ama 2. ve 3. şahıslarda bir değişiklik yok; tıpkı diğer düzenli fiiller gibi kullanılmış.

ser fiil çekimi

Soy amigo de ti.
(Senin arkadaşınım.)

hacer fiil çekimi

yo hace 
(yaparım)

comer fiil çekimi

estoy comiendo la pizza.
(pizzayı yiyorum.)

poder fiil çekimi

puedes decir lo que quieras
(ne istersen diyebilirsin)

hablar fiil çekimi

Estoy hablando Espanol muy bien
(çok iyi İspanyolca konuşuyorum.)

estudiar fiil çekimi

escribir fiil çekimi

trabajar fiil çekimi

Ella esta trabajando ahora.
(O, şu an çalışıyor.)

poner fiil çekimi

saber fiil çekimi

Sabes que estoy aquia.
(Biliyorsun ki buradayım.)

comprar fiil çekimi

no comprendo lo que dices
(Ne dediğini anlamıyorum.)

beber fiil çekimi

Bebo agua a diario.
(Günlük su içerim.)

llegar fiil çekimi

entender fiil çekimi

querer çekimi

ispanyolca tener çekimi

ver fiilinin çekimi

ir çekimi



İspanyolca fiil çekimleri



İspanyolca geçmiş zaman fiil çekimleri



İspanyolca şimdiki zaman fiil çekimleri

Şimdiki zamanda fiiller kişiye göre değişmezler, tüm kişiler için tek bir şekil kullanılmaktadır. Bu yüzden şimdiki zaman diliminde ispanyolca fiil çekimleri tablosu sadece ando, iendo eklerini almış hallerini görürsünüz.

decir - diciendo
llorar- llorando
querer - queriendo
buscar - buscando
contrar - contrando
ver - viendo
encontrar - encontrando
llegar - llegando
beber - bebiendo
jugar - jugando
escuchar - escuchando
amar - amando
danzar - danzando
ver - viendo
dar - dando

İspanyolcada fiileri şimdiki zamana göre çekimlemek için “-ando, -endo” eklerini kullanırız. Bütün fiiller, bu ekler eklenerek şimdiki zamana göre çekimlenir.

Örnekler;

leer (okumak)

Estoy leyendo
(okuyorum)

Estas leyendo.
(okuyorsun)

Esta leyendo
(okuyor)

Gördüğünüz gibi “leer” (okumak) fiili “-endo” eki kullanılarak şimdiki zamanda kişilere göre çekimlenmiştir ve tüm kişiler için aynı şekilde kullanılmıştır.

Aynı şekilde “decir” (söylemek) fiili “-endo” ekini alır tüm şahıslar için “diciendo” şeklinde kullanılır.

İspanyolca düzenli fiil çekimleri
(geniş zaman)


Düzenli fiiller, çekimlendikleri zaman bozulmayan, değişmeyen fiillerdir. Bu fiiller, çeşitli şahıslar için çeşitli zaman dilimlerinde kullanılmak için belirlenmiş ekleri alarak kolay bir şekilde çekimlenebilirler.

Bu ekler, geniş zamanda 1. 2. 3. tekil şahıslar için sırasıyla “o, es/as, a/o” şeklindedir.

İspanyolca düzensiz fiil çekimleri
(geniş zaman)

ir: voy - vas - va
ser: soy  -  eres  -  es
estar: estoy  -  estas  -  esta
saber: sé - sabes - sabe

İspanyolca fiil çekimleri nasıl yapılır?

İspanyolca fiiller yalın (çekimlenmemiş, mastar) haldeyken " - ar,  - er,  - ir" son eklerinden birisi ile biterler.

Örnekler:

amar
escuchar
vivir
comprender

Fiiller bu şekilde yalın haldelerken zaman ya da şahıs bildirmezler. Zaman ve/veya şahıs bildirmeyen fiiller ise cümle ifade etmezler. Fiiller cümle ifade etmediğinde ise İspanyolca cümle kuramayız ve anlaşamayız. Dolayısıyla İspanyolca fiil çekimleri anlamlı bir cümle kurabilmemiz açısından önemli bir konudur.

İspanyolca fiil çekimleri

İspanyolca fiil çekimleri fiilin tipine göre değişmektedir. İspanyolcada fiiller düzenli ve düzensiz olmak üzere iki ana gruba ayrılırlar.

Düzenli fiillerde çekim yapma işlemi; fiilin sonundaki " - ar,  - er,  - ir" mastar ekinin kaldırılarak, bu ekin yerine ilgili şahıs ve zaman dikkate alınarak, doğru ekin yerleştirilmesi ile gerçekleştirilir.

Düzensiz fiillerde ise fiiller farklı zaman dilimlerinde çok farklı şekiller almaktadır. Bu nedenle düzensiz fiillerin çekimli hallerini tek tek öğrenmek gerekiyor.

İspanyolca fiil çekimleri fiilin tipine göre değişmektedir.
İspanyolcada fiiller düzenli ve düzensiz olmak üzere iki ana gruba ayrılırlar.


İspanyolca fiil çekimleri


Düzenli fiillerde çekim yapma işlemi; fiilin sonundaki "-ar, -er, -ir" mastar ekinin kaldırılarak, bu ekin yerine ilgili şahıs ve zaman dikkate alınarak, doğru ekin yerleştirilmesi ile gerçekleştirilir.

Düzensiz fiillerde ise fiiller farklı zaman dilimlerinde çok farklı şekiller almaktadır. Bu nedenle düzensiz fiillerin çekimli hallerini tek tek öğrenmek gerekiyor.

İspanyolca fiil çekimleri cümlenin öznesinin hangi şahsa ait olduğuna ve söz konusu fiilin hangi zaman diliminde ifade edilmek istenildiğine göre değişir. Bu yüzden dolayı bir fiili çekimleyebilmemiz için şahısları ve zamanları biliyor olmamız gerekir.

Bu sayede bir şahsın, bir eylemi hangi zaman diliminde gerçekleştirdiğini dikkate alarak, fiili en doğru bir şekilde çekimleyebiliriz.

Şahıslar 1., 2., 3. tekil ve 1., 2., 3. çoğul olmak üzere toplam 6 tanedir.
Zamanlar ise temel olarak Geniş, Şimdiki, Geçmiş, Gelecek olmak üzere 4 tanedir.

Örnek:

"escuchar" (dinlemek) fiilini geniş zamanda 1. tekil şahsa göre çekimleyelim.

1. "escuchar" fiilinin sonundaki "-ar" mastar eki kaldırılır.
2.  kaldırdığımız mastar eki yerine 1. tekil şahsın geniş zamandaki çekim eki olan "o" eki yerleştirilir.

Sonuç olarak escuchar > escucho şekline dönüşmüş olur.

"eschuco", "escuchar" fiilinin geniş zamanda 1. tekil şahsa göre çekimlenmiş halidir.

escuchar : dinlemek
escucho : dinlerim

amar : sevmek
amo : severim (ya da seviyorum)

Sonuç olarak İspanyolca fiil çekimleri yapabilmek için hangi şahsın hangi zaman diliminde hangi eki alıyor olduğunu veya şeklini bilmeniz gerekir.

Unutmayın ki İspanyolca fiiller düzenli ve düzensiz olmak üzere ikiye ayrılır.
Düzenli fiiller değişmeden farklı zaman dilimlerine göre çekimlenebilse de, düzensizler ise her bir zaman dilimine göre farklı şekiller almaktadır.

Bu nedenden dolayı İspanyolca fiil çekimleri konusunda başarılı olabilmeniz için sadece fiillerin hangi zaman diliminde hangi şahıs için hangi zaman eklerini aldığını bilmeniz yeterli değildir. Aynı zamanda o fiilin düzenli mi yoksa düzensiz mi olduğunu da bilmeniz gerekir.

İspanyolca fiilleri ve fiil çekimlerini öğrenmenin en iyi yöntemi fazla aceleye getirmeden fiilleri tek tek öğrenmektir.

Mesela günde bir tane fiil öğrenmek ve o öğrenilen fiili farklı zaman dilimlerinde kullanacak şekilde cümleler kurmak gerçekten de en iyi öğrenme şeklidir.

0 comments:

Yorum Gönder

Konu ile ilgili anlamadığınız yerler varsa, aşağıdaki yorum kısmından sorunuzu sorabilirsiniz.